ΙΣΤΟΡΙΑ

 
 

Η Φιλαρμονική του Δήμου Δράμας ιδρύθηκε την 1η Μαρτίου του 1948 με δήμαρχο Δράμας τον αείμνηστο Αντώνιο Παπαλούδη και πρώτο αρχιμουσικό τον Μητράκη Αδάμ. Ως Νομικό Πρόσωπο ιδρύθηκε το 1951 επί δημαρχεία του αειμνήστου Νικηφορίδη Ανδρέα και αρχιμουσικό τον Ναουμίδη Αθανάσιο. Από 1-1-2007 ενσωματώθηκε στο Νεοσύστατο Μουσικό Οργανισμό Δήμου Δράμας. Η Φιλαρμονική διοικείται από 11μελές ΔΣ του οποίου προΐσταται ο εκάστοτε δήμαρχος της πόλης.

 

Οι αρχιμουσικοί μετά το Ναουμίδη Αθανάσιο ήταν οι : Πριτσούλης Στυλιανός, Σαμσαρέλος Κ., Ραϊδης Π., Τσεχριτσόγλου Ναπολέων, Μάρκου Αλέξανδρος, Νεστορίδης Δημήτριος (1965-1990), Διευθυντής του Ελληνικού Ωδείου Δράμας, ο οποίος και ήταν ο μακροβιότερος αρχιμουσικός της Φιλαρμονικής. Ήταν ένας άνθρωπος που ενέπνεε το σεβασμό. Ήταν αυστηρός με τους μαθητές του, αλλά και δίκαιος. Ήταν αυτός που έδωσε κύρος και υπόσταση στη Φιλαρμονική. Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι ίδρυσε το 1ο Ελληνικό Ωδείο στη Δράμα απ’ όπου και συνταξιοδοτήθηκε, ενώ όλοι οι μετέπειτα αρχιμουσικοί υπήρξαν μαθητές του, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Επί των ημερών του η Φιλαρμονική άρχιζε να «ανθίζει» να συμμετέχει σε πολύ περισσότερες εκδηλώσεις και η παρουσία της να γίνεται αισθητή στο κοινωνικό σύνολο, βελτιώνοντας παράλληλα το μουσικό της επίπεδο. Τα μουσικά του έργα είναι, το εμβατήριο “Φοιτητής”, το “πένθιμο Δ. Νεστορίδη”, ενώ παράλληλα διασκεύασε πολλά έργα Ελλήνων και ξένων συνθετών.

Από το 1994 μέχρι και σήμερα τα ηνία της Φιλαρμονικής κρατά ο κ. Κανδυλανάπτης Παντελής, τον οποίο και ευχαριστούμε για τις πολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες που μας έδωσε καθώς και για το φωτογραφικό αρχείο που μας διέθεσε.

Η συμβολή της Φιλαρμονικής στα μουσικά δρώμενα της πόλης από ιδρύσεως της μέχρι σήμερα είναι πολύ μεγάλη. Λειτούργησε και λειτουργεί ως φυτώριο νέων ανθρώπων, που αγαπούν τη μουσικής, ενώ στην μετέπειτα ζωή τους, τους βλέπουμε να διαπρέπουν στο χώρο, στελεχώνοντας Στρατιωτικές και Κρατικές Φιλαρμονικές(Νίκος Βάσσιου- Πολεμικό Ναυτικό-πολύ σημαντική η προσφορά του).

Παλαιότερα, τα παιδιά που ερχόταν στη Φιλαρμονική δεν είχαν μουσική παιδεία. Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει, καθώς υπάρχει το Μουσικό Σχολείο, το Δημοτικό Ωδείο όπου τα παιδιά έχουν μια ποιο ολοκληρωμένη μόρφωση. Έτσι, με την έλευση τους στη φιλαρμονική, ενσωματώνονται πολύ πιο γρήγορα στο σχήμα. Ωστόσο, υπάρχουν και σήμερα παιδιά που δεν γνωρίζουν μουσική, τα οποία διδάσκονται από τον αρχιμουσικό κ. Κανδυλανάπτη, έως ότου κριθούν ικανά να ενταχθούν στο δυναμικό της Φιλαρμονικής.Τα μουσικά όργανα που διδάσκονται είναι τα πνευστά και τα κρουστά.

Η Φιλαρμονική παλαιότερα έπαιζε σε λιτανείες παρελάσεις και σε διάφορες εκδηλώσεις, μεταξύ αυτών και οι Κυριακές όπου έπαιζε στην πλατεία της πόλης για την ψυχαγωγία των κατοίκων. Τα νεότερα χρόνια και μετά την συγχώνευση των Δημοτικών Διαμερισμάτων το ρεπερτόριο αλλά και οι υποχρεώσεις της έχουν μεγαλώσει. Συμμετείχε σε πολλά Φεστιβάλ, ενώ σε κάποια απ’ αυτά ενέταξε με επιτυχία και το μπουζούκι στο δυναμικό της.

Ο Κανδυλανάπτης Παντελής, Αρχιμουσικός της Φιλαρμονικής του Δήμου Δράμας από το 1994”

Συγκεκριμένα από το 2000 ξεκίνησε να συμμετάσχει σε διάφορα Φεστιβάλ Φιλαρμονικών όπως το Χατζιδάκιο Φεστιβάλ στην Ξάνθη, το Φεστιβάλ του Τορωναίου Κόλπου στην Νικητή Χαλκιδικής, στο Καρναβάλι της Ξάνθης, στο Φεστιβάλ Σκιάθου και Αγίου Παύλου, στο Φεστιβάλ Μακροχωρίου Βεροίας, στο Φεστιβάλ Ροδολίβους, Πρώτης και πολλά άλλα.

Στο ρεπερτόριο της συμπεριλαμβάνονται τραγούδια όπως το Μάπετ σόου, «Ποιος πληρώνει τον βαρκάρη» του Μαρκόπουλου, «Ουρανέ μου πες μου μια λέξη» του Χατζιδάκι, «Το χαμόγελο της Τσοκόντα» του Χατζιδάκι, το οποίο και έπαιξαν ζωντανά και στο «Κίτρινο Τύπο» του Μ. Τριανταφυλλόπουου. Ακόμη, παίζει επιλογές τραγουδιών του Ξαρχάκου, του Βιολάρη, του Χιώτη, του Αντώνη Βαρδή, του Θεοδωράκη, αλλά και ξένα κομμάτια, χριστουγεννιάτικά και μη, όπως για παράδειγμα «Το φάντασμα της όπερας», κ.α.

Είναι γεγονός ότι η Δράμα διαθέτει μια από τις καλύτερες Φιλαρμονικές της Ελλάδας.Μπορεί επάξια να εκπροσωπήσει την πόλη μας σε όλα τα Φεστιβάλ , φέρνοντας διακρίσειςκαι επαίνους. Όπως επισημαίνει και ο αρχιμουσικός της ο κ. Παντελής Κανδυλανάπτης, αυτό είναι το όνειρο του. «Δεν είναι η Φιλαρμονικής της Δράμας για να αναλώνεται μόνο σε γιορτές και εκδηλώσεις τοπικού ενδιαφέροντος, αλλά για να συμμετέχει και σε διοργανώσεις που θα μπορέσουν να τις προσδώσουν ακόμη μεγαλύτερο κύρος. Είναι τόσο καλή η Φιλαρμονική της Δράμας, που όπου κι αν συμμετέχει, θα φέρει σίγουρα ένα βραβείο στην πόλη μας. Κι αυτό δεν το υποστηρίζω μόνο εγώ, αλλά και όλοι όσοι μας άκουσαν και έχουν γνώσεις μουσικής», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Ερωτηθείς ο κ. Κανδυλανάπτης τι εμποδίζει τη Φιλαρμονική να συμμετάσχει σε μεγάλες Φεστιβαλικές διοργανώσεις, αναφέρει δύο κύριες αιτίες: το οικονομικό και την πολύ δουλειά του έχει σε τοπικό επίπεδο.

Να σημειωθεί ότι η Φιλαρμονική έχει τρεις βασικές πηγές πόρων, την ετήσια επιχορήγηση του Δήμου, τις δωρεές και τις συνδρομές νομικών και φυσικών προσώπων.

Στο σημείο αυτό θα ήταν πολύ χρήσιμο να γίνει αναφορά στην προσφορά της Φιλαρμονικής μας, πέρα από το πολιτιστικό γίγνεσθαι και στο αθλητικό. Δυναμικό παρών έχει δώσει η Φιλαρμονική μας σε μεγάλες αθλητικές διοργανώσεις που έλαβαν χώρα στην πόλη μας, (βόλεϊ, χάντμπολ, ποδόσφαιρο) παίζοντας τους Εθνικούς Ύμνους όλων των κρατών που συμμετείχαν στις διοργανώσεις, αποσπώντας τα εύσημα από τις ξένες αποστολές για την άριστη απόδοση των ύμνων. Όταν η Φιλαρμονική της Δράμας μπορεί να αποδίδει τιμές εκπροσωπώντας επάξια την Ελληνική Πολιτεία, τότε αποδίδει τιμές εις διπλούν και για την χώρα μας και για την πόλη μας που έχει μια τόσο άξια και ικανή Φιλαρμονική. Τέλος στον τομέα αυτό να αναφέρουμε ότι η Φιλαρμονική παραβρέθηκε σε όλες τις μεγάλες στιγμές της ιστορικής μας Δόξας Δράμας.

“Η συμβολή της Φιλαρμονικής στα μουσικά δρώμενα της πόλης από ιδρύσεως της μέχρι σήμερα είναι πολύ μεγάλη. Λειτούργησε και λειτουργεί ως φυτώριο νέων ανθρώπων, που αγαπούν τη μουσική, ενώ στην μετέπειτα ζωή τους, τους βλέπουμε να διαπρέπουν στο χώρο, στελεχώνοντας Στρατιωτικές και Κρατικές Φιλαρμονικές.”

Ένα άλλο πολύ σημαντικό διαχρονικό πρόβλημα της Φιλαρμονικής είναι το στεγαστικό. Από ιδρύσεως της μέχρι σήμερα, δεν έχει ένα δικό της χώρο, για να στεγαστεί. Ένα χώρο όπου χωρίς προβλήματα θα μπορεί να κάνει τις πρόβες της και τα μαθήματα της. Στα τελευταία 36 χρόνια έχει αλλάξει τέσσερις φορές χώρο στέγασης. Αρχικά στεγαζόταν σένα χώρο πίσω από τη βιβλιοθήκη, στην πορεία μεταφέρθηκε στο χώρο των δημόσιων λουτρών, που σήμερα δεν υπάρχει, στη συνέχεια στο υπόγειο χώρο του ΚΑΠΗ και σήμερα βρίσκεται στον υπόγειο χώρο του Δημοτικού Ωδείου.

Αν και οι Φιλαρμονικές των γειτονικών Δημοτικών Διαμερισμάτων έχουν το δικό τους χώρο, στην πόλη της Δράμας, αυτό δεν επιτεύχθηκε. Η Φιλαρμονική, αν και κάτω από δύσκολες πάντα συνθήκες εργάζεται, το αποτέλεσμα που παράγει είναι αρεστό σε όλους και επιβραβεύεται συχνά από τους τοπικούς άρχοντες, οι οποίοι την αποκαλούν «βιτρίνα» της Δράμας. Στο χαρακτηρισμό αυτό, τα μέλη της αναρωτιούνται: «μήπως και οι βιτρίνες χρειάζονται καθάρισμα και γυάλισμα» στέλνοντας έτσι το μήνυμα ότι χρίζουν καλύτερης αντιμετώπισης και προσοχής.

Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι στο χώρο που σήμερα στεγάζεται η Φιλαρμονική, κάτω από το αμφιθέατρο του Ωδείου, δεν υπάρχει ούτε ένα παράθυρο. Το καλοκαίρι, δεν μπορεί με τίποτα να κάνει πρόβες, με αποτέλεσμα ή να πηγαίνουν στο κτίριο του Νέου Δημαρχείου ή να κάνουν υπαίθρια. Παράλληλα, σοβαρό πρόβλημα ακουστικής υπάρχει όταν πραγματοποιούνται εκδηλώσεις στο Ωδείο.

Σήμερα η Φιλαρμονική του Δήμου Δράμας αριθμεί 55 μέλη ενώ μαζί με τους μαθητευόμενους φτάνει τα 70. Οι ηλικίες ποικίλουν. Ο μικρότερος που συμμετάσχει στη Φιλαρμονική είναι 13 ετών, ενώ ο μεγαλύτερος είναι 70ετών. Υπήρξαν μάλιστα περίοδοι που στη Φιλαρμονική συμμετείχαν ο παππούς με τον εγγονό του, ενώ σήμερα έχουμε πατέρα με γιό. Επίσης τα τελευταία χρόνια έχουμε περισσότερα κορίτσια, τα οποία ξεκίνησαν με κρουστά αλλά σήμερα παίζουν και πνευστά όργανα.

Είναι μια μεγάλη ομάδα ανθρώπων, με διαφορετικές ανάγκες, φιλοσοφίες και στάσεις ζωής, λόγω του μεγάλου ηλικιακού της εύρος. Ωστόσο, όλοι τους συνυπάρχουν αρμονικά. Ξέρουν να σέβονται ο ένας τον άλλο. Ο μεγαλύτερος βοηθά τον μικρότερο, και ο μικρότερος σέβεται τον μεγαλύτερο του. Είναι μια κοινωνία ανθρώπων που συνυπάρχουν μουσικά, γιατί όπως λέει και ο αρχιμουσικός τους, «όταν φορούν την στολή όλοι είναι ίδιοι.», Ωστόσο δεν είναι ίδιος ο τρόπος με τον οποίο θα μιλήσεις σένα μεγαλύτερο από ότι έναν μικρότερο και εκεί έγκειται η ικανότητα του δασκάλου, αλλά και ο ρόλος του.

Ποια είναι τα κίνητρα όλων αυτών που συμμετέχουν στη Φιλαρμονική; θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς. Θα λέγαμε ανεπιφύλακτα η αγάπη τους για τη μουσική, καθώς τα έσοδα είναι μηδαμινά. Το να αφιερώσεις χρόνο από την προσωπική σου ζωή στη Φιλαρμονική, αποτελεί στην κυριολεξία προσφορά, πέρα από αγάπη. Δεν θα πρέπει να παραβλέπουμε το γεγονός ότι όλα αυτά τα άτομα, είτε είναι κάπου εργαζόμενοι, είτε είναι μαθητές και ο χρόνος τους είναι περιορισμένος. Από την άλλη, θα πρέπει όχι απλά να βρίσκουν χρόνο για να κάνουν τις πρόβες τους, αλλά και να είναι παρών όπου και όταν τους ζητηθεί, αφήνοντας στην άκρη κάθε προσωπική τους ενασχόληση.

Σε ότι αφορά δε τα μουσικά όργανα, έχουν να ανανεωθούν εδώ και είκοσι χρόνια, ενώ πολλά από τα παιδιά χρησιμοποιούν τα προσωπικά τους όργανα για τις ανάγκες της Φιλαρμονικής.

“Σήμερα η Φιλαρμονική του Δήμου Δράμας αριθμεί 55 μέλη ενώ μαζί με τους μαθητευόμενους φτάνει τα 70. Οι ηλικίες ποικίλουν. Ο μικρότερος που συμμετάσχει στη Φιλαρμονική είναι 13 ετών, ενώ ο μεγαλύτερος είναι 70ετών.”

Ως τελευταία αναφορά στη 60χρονη πορεία της Φιλαρμονικής αφήσαμε το θέμα των στολών. Όπως μας ενημέρωσε ο κ. Κανδυλανάπτης από ιδρύσεως της η Φιλαρμονική έχει αλλάξει 6 στολές, οι οποίες δεν διασώζονται, μιας και κάθε φορά που άλλαζαν στολή, την παλιά την έδιναν, για λόγους οικονομίας, σε μια άλλη φιλαρμονική του νομού. Αποτυπώνονται όμως στο πλούσιο φωτογραφικό υλικό που συγκεντρώθηκε με δική του μέριμνα και ένας από τους στόχους του είναι όπως τις ξαναδημιουργήσουν για να φυλαχτούν ως αρχειακό υλικό σένα μουσείο της Φιλαρμονικής, που καλό θα ήταν να δημιουργηθεί.

Οι στολές που έχει σήμερα η Φιλαρμονική είναι από τις πιο εντυπωσιακές, χρειάζονται κι αυτές αντικατάσταση, λόγω φθοράς, ωστόσο ,το μόνο που θα προσέθεταν καινούργιο σ’ αυτές, θα ήταν μια περικεφαλαία, η οποία και θα έκανε την πάντα ακόμη πιο εντυπωσιακή.

Ευχή όλων μας όπως η Φιλαρμονική του Δήμου Δράμας, βρει την αναπτυξιακή της πορεία, αποκτήσει τις ανέσεις και προϋποθέσεις εκείνες που θα διευρύνουν ακόμη περισσότερο την αίγλη της και φυσικά όπως τύχη μεγαλύτερης εκτίμησης μια προσοχής σε τοπικό επίπεδο.